راهنمای مطالعه
همه تلاش‌های آنلاین شما برای ایجاد یک وب‌سایت و سئو، برای این هدف است که کاربران بیشتری جلب کنید و آن‌ها را به مشتری‌های دائم تبدیل کنید؛ اما اگر طراحی وب‌سایت شما یک تجربه کاربری خوب ارائه نمی‌دهد و یا کاربردپذیری بهینه‌ای ندارد، تلاش‌های شما به هدف خود نخواهند رسید!
در این مقاله، ما در مورد مفهوم کاربردپذیری و تجربه کاربری در طراحی وب صحبت می‌کنیم. همچنین اصول کاربردپذیری را هم بررسی می‌کنیم و به شما وب‌سایت‌هایی نشان می‌دهیم که این اصول را به‌درستی استفاده می‌کنند.
Usability و User Experience دو اصطلاح متداول در طراحی وب هستند؛ اما اگر شما در طراحی وب‌سایت تازه‌کار هستید، شاید ندانید که معنی آن‌ها چیست و چرا آن‌ها مهم هستند.
بسیار اهمیت دارد که شما این دو مفهوم را درک کنید، برای اینکه آن‌ها مرکز اصلی تجربه کاربر در وب‌سایت شما هستند. هر چه وب‌سایت شما برای استفاده آسان‌تر و لذت‌بخش‌تر باشد، بازدیدکنندگان مدت‌زمان بیشتری روی وب‌سایت شما می‌مانند. آن‌ها همچنین می‌توانند که اطلاعات موردنیاز خود را سریع‌تر پیدا کنند که احتمالاً باعث می‌شود که دوباره بازگردند و حتی خرید هم انجام دهند!
چرا کاربردپذیری و تجربه کاربری ضروری هستند؟!
در طراحی وب، کاربردپذیری به این موضوع اشاره دارد که تعامل با وب‌سایت شما برای بازدیدکنندگان تا چه اندازه آسان است. برای نمونه، برخی وب‌سایت‌ها از لحاظ بصری زیبا هستند اما ناوبری آسانی ندارند که باعث می‌شود کاربران به‌سختی اطلاعاتی را که احتیاج دارند، پیدا کنند. این‌گونه وب‌سایت‌ها رتبه ضعیفی در مقیاس کاربردپذیری دارند.
مقاله مرتبط: تجربه کاربری (User Experience) با کاربردپذیری (Usability) چه تفاوتی دارد؟
از طرف دیگر، تجربه کاربری در مورد این است که کاربران در تعامل با وب‌سایت شما چه احساسی دارند. کاربردپذیری در مورد عملکرد است درحالی‌که تجربه کاربری (همان‌طوری که از نامش پیداست) در مورد تجربه است.
دلایل اهمیت این دو المنت:
- اگر کاربران نتوانند اطلاعاتی را که احتیاج دارند پیدا کنند، اغلب کلافه می‌شوند.
- هر چه وب‌سایت شما برای استفاده سخت‌تر باشد، نرخ بازگشت شما معمولاً بالاتر است.
- یک تجربه کاربری ضعیف به معنی بازگشت بازدیدکننده کمتر، ترافیک ارجاعی کمتر و حتی کاهش نرخ تبدیل است.
مهم است که درک کنید که کاربردپذیری و تجربه کاربری باهم ارتباط نزدیک دارند. در بیشتر موارد، تصمیم‌های بد کاربردپذیری، به یک تجربه کاربری ضعیف منجر می‌شود. خوشبختانه، ایجاد یک طراحی کاربردپذیر خیلی کار سختی نیست اگر شما تعدادی تکنیک اصولی را یاد بگیرید!
۴ اصل کاربردپذیری در طراحی وب
برای طراحی خوب وب‌سایت که بازدیدکنندگان از استفاده آن لذت ببرند، راه میانبری وجود ندارد! در بیشتر موارد، فقط به درک عمومی نیاز دارید به همراه استفاده از المنت‌هایی که خود شما هنگام بازدید از سایر وب‌سایت‌ها، از آن‌ها لذت می‌برید! این ۴ المنت به شما کمک می‌کنند تا کاربردپذیری و تجربه کاربری وب‌سایت خود را بلافاصله بهتر کنید.
۱-ناوبری آسان
خیلی از وب‌سایت‌ها محتوای خود را بین صفحات متعدد تقسیم می‌کنند و به کاربران اجازه می‌دهند که با استفاده از منو بین این محتواها Navigation کنند. شاید به نظر خیلی بدیهی باشد که شما باید ناوبری وب‌سایت خود را آسان‌تر کنید اما برخی از وب‌سایت‌ها ناوبری آسان را قربانی طراحی پرزرق‌وبرق می‌کنند!
بااین‌حال، دلیلی وجود ندارد که شما نتوانید هم یک ناوبری ایده‌آل و هم یک طراحی منحصربه‌فرد داشته باشید! برای نمونه، به the Moller website نگاه کنید:
این وب‌سایت به لطف پس‌زمینه‌های ویدئویی خود بسیار زیبا است اما هنوز هم قادر است گزینه‌های ناوبری آسان و ساده ارائه دهد. شما می‌توانید همه صفحات اصلی وب‌سایت را در بالای صفحه پیدا کنید. تضاد رنگی زیادی هم بین ویدئوها و آیتم‌های منو وجود دارد که باعث می‌شود آیتم‌های منو بهتر دیده شوند. استفاده از این تضاد رنگی یک متد ساده و مؤثر است تا منو ناوبری خود را کاربرپسند کنید.
بااین‌وجود، این وب‌سایت یک نمونه بسیار عالی برای کاربردپذیری نیست! استفاده مداوم آن‌ها از پس‌زمینه‌های ویدئویی می‌تواند روی کارایی آن‌ها در برخی دستگاه‌ها تأثیر بگذارد و ازآنجایی‌که کارایی روی کاربردپذیری هم تأثیر می‌گذارد، این رویکرد می‌تواند تبدیل به یک مشکل شود.
۲-کارایی
وب‌سایت شما ممکن است جذاب باشد و ناوبری آسانی هم داشته باشد اما ممکن است که سرعت خیلی کمی هم داشته باشد. مشکل Performance این است که اندازه‌گیری سرعت وب‌سایت شما برای کاربران کار سختی است! اما به‌عنوان یک قانون عمومی، وب‌سایت شما همیشه باید در کمتر از ۲ ثانیه لود شود در غیر این صورت شما خیلی از بازدیدکنندگان را فراری می‌دهید و احتمالاً نرخ تبدیل هم از دست می‌دهید.
مقاله مرتبط: راهنمای انجام تست A/B و کاربرد پذیری
خوشبختانه، وب‌سایت‌ها مجبور نیستند که خسته‌کننده باشند یا خیلی خالی باشند تا سرعتشان بالا برود. برای نمونه the Steam homepage را نگاه کنید:
یک صفحه در این وب‌سایت به‌تنهایی شامل عناصر زیادی است؛ اما هنوز هم قادر است خیلی سریع بارگذاری شود. وب‌سایت شما هم می‌تواند به همین سرعت، بالا بیاید اگر هاست مناسب انتخاب کنید که کارایی را جدی می‌گیرد! حتی بعدازآن هم اشکالی ندارد که در جستجوی راه‌های دیگری باشید تا کارایی وب‌سایت خود را بازهم بیشتر کنید.
۳- قابلیت خوانا بودن
بیشتر محتوای آنلاینی که شما با آن تعامل دارید متنی است، مانند همین پستی که در حال خواندن آن هستید! اگر طراحی وب‌سایت شما باعث شود که خواندن و درک محتوای متنی برای بازدیدکننده مشکل شود، شما یک ایراد کاربردپذیری روی وب‌سایت خود دارید.
راه‌های زیادی وجود دارد که Readability محتوای خود را افزایش دهید. بااین‌وجود، راه‌حل در بیشتر موارد به فونت‌های انتخابی شما و به استفاده شما از تضاد رنگی بستگی دارد. برای نمونه به the WordPress.org homepage نگاه کنید:
این صفحه از نظر طراحی چیز خاصی نیست؛ اما اسکن کردن آن در نگاه اول خیلی آسان است. پیدا کردن محتوایی که می‌خواهید، به لطف ناوبری آسان آن خیلی ساده است و صفحه از فونت‌های خوانا هم استفاده می‌کند. این صفحه همچنین از یک پس‌زمینه تک‌رنگ استفاده می‌کند تا خواندن متن را تا جای ممکن آسان کند.
به همین دلیل است که پس‌زمینه‌های سفید در وب‌سایت‌ها محبوب هستند و دلیلش این نیست که طراحان وب آدم‌های خسته‌کننده‌ای هستند؟! واقعیت این است که در پس‌زمینه سفید، اجرای تضاد رنگی زیاد در المنت‌ها و اطمینان از خوانا بودن آن‌ها کار ساده‌تری است. این تضادها در عوض کمک می‌کنند که چشم بازدیدکنندگان را به محتوایی هدایت کنید که در جستجوی آن هستند.
۴- واکنش گرا بودن وب سایت
وب‌سایت شما شاید در یک صفحه‌نمایش بزرگ زیبا دیده شود؛ اما شما باید آن را برای کاربران موبایل هم سازگار کنید. این روزها مردم بیشتر، محتوا را روی گوشی هوشمند خود استفاده می‌کنند تا روی کامپیوترهای دسکتاپ و ازآنجایی‌که خیلی از وب‌سایت‌ها باهدف رابط‌های کاربری کوچک‌تر طراحی نشده‌اند، موبایل ازنظر کاربردپذیری مشکل ایجاد می‌کند.
در اینجاست که Responsiveness اهمیت پیدا می‌کند. این ویژگی به وب‌سایت شما اجازه می‌دهد تا فارغ از اینکه روی چه دستگاهی دیده می‌شود، راحت و سریع کار کند. a stylish website یک نمونه از وب‌سایت‌هایی است که هم ظاهراً زیبا است و هم عملکرد خوبی روی صفحه‌نمایش گوشی هوشمند دارد:
این روزها سازگار کردن وب‌سایت برای گوشی‌های هوشمند کار پیچیده‌ای نیست. در واقع، طرح زمینه‌های مدرن وردپرس از همان ابتدا با قابلیت پاسخ‌گویی ارائه می‌شوند. بااین‌وجود، حتی وب‌سایت‌های پاسخگو هم ممکن است ناوبری آسان ارائه ندهند یا محتوا را به مقیاس صفحه‌نمایش، به‌درستی کوچک نکنند. این کار شما است که حواستان به این مشکلات احتمالی باشد و آن‌ها را بلافاصله حل کنید!
نتیجه‌گیری
هر چه کاربردپذیری وب‌سایت شما بهتر باشد، کاربران بیشتری از تجربه خود در وب‌سایت شما لذت خواهند برد. اگر وب‌سایت شما طراحی خوبی دارد، محتوای باکیفیت و منحصربه‌فرد ارائه می‌دهد و جالب هم هست، شما یک وب‌سایت برنده دارید!
وقتی بحث کاربردپذیری می‌شود، ۴ اصل وجود دارد که باید به یاد داشته باشید تا بهترین نتایج ممکن را به دست آورید:
- ناوبری آسان: هر چه سایت شما برای مرور راحت‌تر باشد، کاربران شما خوشحال‌تر خواهند بود.
- کارایی: وب‌سایت‌هایی که سرعت کمی دارند، بازدیدکننده از دست می‌دهند پس باید وب‌سایت خود را برای کارایی، بهینه کنید.
- قابلیت خوانا بودن: محتوای شما باید به‌راحتی خوانده شود تا خواننده را سردرگم یا کلافه نکند.
- قابلیت پاسخ‌گویی: ترافیک موبایل از هر زمان دیگری مهم‌تر است و برای همین، سایت شما باید بتواند با همه دیوایس‌ها به‌خوبی کار کند.
