بک لینک (Backlink) راه ارتباطی یک وب‌سایت با سایر وب‌سایت‌ها در دنیای مجازی است و درست مانند دنیای واقعی، وب‌سایت‌ها هم باید ارتباطات قوی داشته باشند تا اعتبار بیشتری کسب کنند؛ به شرطی که نکته‌های فنی را در این ارتباطات رعایت کرده باشند!
در این مطلب شما را در روند ارزیابی ارزش و کیفیت بک لینک‌ها برای سئو راهنمایی می‌کنیم و مطالب زیر را هم پوشش می‌دهیم:
- منظور از کیفیت بک لینک چیست؟
- چرا کیفیت بک لینک مهم است؟
- وقتی می‌خواهیم کیفیت بک لینک را ارزیابی کنیم، باید به چه مواردی توجه کنیم؟
- چگونه لینک‌های باکیفیت‌تر و بیشتری برای وب‌سایت خود کسب کنیم؟
بک لینک‌ها از روز اول هم بخش مهمی از بهینه‌سازی وب‌سایت‌ها و صفحه‌های وب برای موتورهای جستجو بوده‌اند. درواقع دنبال کردن لینک‌ها به صفحه‌های وب مهم‌ترین عامل صعود گوگل به قله موتورهای جستجو بوده است. از آن زمان تابه‌حال لینک‌ها و ارزشی که با آنها از یک صفحه وب به دیگری منتقل می‌شود، مهم‌ترین عامل رتبه‌بندی سئو خارجی شناخته‌شده است.
شیوه تأثیرگذاری لینک‌ها بر روی رتبه‌بندی در گوگل هم باگذشت زمان تکامل‌یافته است. پیش‌ازاین داشتن تعداد بسیار زیادی لینک که به یک صفحه وب متصل بودند، کافی بود تا آن صفحه در بالای SERPs (صحه نتایج جستجوها) رتبه‌بندی شود؛ اما به لطف به‌روزرسانی گوگل با الگوریتم تازه‌ای به نام الگوریتم پنگوئن تمرکز برای بک لینک‌ها از کمیت به کیفیت تغییر کرده است.
کیفیت بک لینک چیست؟
در مبحث بهینه‌سازی موتورهای جستجو منظور از بک لینک باکیفیت درواقع بک لینک از نوع dofollow در متن یک صفحه وب‌سایت است که به موضوع شما ارتباط دارد و به یک صفحه دیگر در همین وب‌سایت لینک شده است. باکیفیت‌ترین بک لینک‌ها از کلمه‌های کلیدی مرتبط در متن لینک خود استفاده می‌کنند.
مقاله مرتبط: تفاوت لینک های فالو (Follow) و نوفالو (No Follow) چیست؟
به یاد داشته باشید که کیفیت بک لینک روی یک طیف (spectrum) ارزیابی می‌شود و دوگانه (binary) نیست. بدین ترتیب که یک لینک بدون اینکه همه کیفیت‌های لازم را باهم داشته باشد، می‌تواند باکیفیت باشد! درواقع به‌ندرت اتفاق می‌افتد که وب‌سایت شما لینکی داشته باشد که بیشتر از دو شرط از شرایط کیفیت را داشته باشد.
چرا کیفیت بک لینک مهم است؟
کیفیت بک لینک از این‌جهت مهم است که مشخص می‌کند تا چه مقدار اعتبار (link juice) به صفحه شما منتقل می‌شود.
درگذشته گوگل اندازه‌گیری تعداد لینک‌های متصل به یک صفحه واقعاً کمک می‌کرد تا گوگل تصمیم بگیرد که کدام‌یک از بهترین صفحه‌ها را در نتایج جستجو نشان دهد؛ اما استفاده از تعداد لینک‌ها سیستم رتبه‌بندی گوگل را برای سوءاستفاده در دنیای سئو آسیب‌پذیر می‌کرد.
صاحبان وب‌سایت‌ها برای اینکه رتبه صفحه‌های وب خود را بهبود ببخشند از روش‌هایی استفاده می‌کردند که به‌صورت تقلبی تعداد لینک‌ها را افزایش می‌داد. این ترفندهای لینک عبارت بودند از:
- خرید لینک
- آگهی‌های مطبوعاتی بیش‌ازاندازه بهینه‌شده
- لینک‌های پنهان‌شده در ویجِت‌ها
- کامنت اسپم خودکار
- به اشتراک گذاشتن محتوای خود روی وب‌سایت‌های دیگر برای دریافت لینک (این روش به‌شدت توسط الگوریتم پاندا سرکوب شد)
- چرخه‌های لینک
گوگل برای جلوگیری از این‌سو استفاده‌ها الگوریتم پنگوئن خود را معرفی کرد تا وب‌سایت‌هایی را که خودش تشخیص می‌داد از ترفندهای لینک سازی استفاده می‌کنند، جریمه کند. الگوریتم پنگوئن ترفندهای لینک سازی را جریمه کرده و لینک‌های بی‌کیفیت را ارزش‌گذاری نمی‌کند.
مقاله مرتبط: تاثیر لحظه ای ساخت لینک در الگوریتم پنگوئن ٤
بک لینک‌ها هنوز هم بسیار مهم هستند (احتمالاً یکی از ۳ عامل مهم رتبه‌بندی به شمار می‌روند)، اما تمرکز قطعاً بیشتر روی کیفیت است تا کمیت!
چه چیزی بک لینک را باکیفیت می‌کند؟
کیفیت یک لینک باید هم بر اساس خود لینک و هم بر اساس بخشی از مشخصات و ویژگی‌های جمع بک لینک‌های وب‌سایت شما ارزیابی شود.
برای ارزیابی کیفیت بک لینک یا ویژگی و هویت بک لینک ۵ شرط وجود دارد:
- مرتبط بودن متن لینک
- مرتبط بودن و کیفیت محتوای صفحه لینک شده
- مرتبط بودن و کیفیت دامنه لینک شده
- آدرس IP لینک شده
- مکان لینک
متأسفانه قانون قاطع یا سریعی در مورد اینکه چگونه باید هر لینک را با شرایط بالا ارزیابی کنید وجود ندارد. در عوض باید هم به کیفیت هر لینک به‌صورت جداگانه توجه کنید و هم درزمینهٔ ویژگی‌های جمعی لینک‌های وب‌سایت خود آن لینک را در نظر بگیرید.
مرتبط بودن متن لینک
متن لینک، به متن قابل کلیک یک لینک اشاره می‌کند که معمولاً آبی‌رنگ و خط‌دار شده است. هنگامی‌که بات‌های گوگل در یک صفحه می‌خزند و لینک پیدا می‌کنند، از متن لینک، به‌عنوان یکی از راه‌ها استفاده می‌کنند تا تصمیم بگیرند که آیا URL مقصد به صفحه لینک شده مرتبط است یا خیر.
لینک ایده‌آل باید از متنی استفاده کند که به صورت کاملاً طبیعی و مرتبط به صفحه لینک شده باشد و کلمه کلیدی در آن جای داشته باشد؛ مثلاً اگر مقاله‌ای در مورد باغبانی وجود دارد که به صفحه فروش بیلچه لینک شده باشد، متن لینک ایده‌آل شامل کلمه‌هایی مانند «شن‌کش»، «بیلچه»، «بیل»، «ابزار باغبانی» و چیزی مشابه این‌ها خواهد بود.
مقاله مرتبط: ۱۲ اشتباه لینک‌سازی که باید از آنها اجتناب کرد
متن لینک، همچنین باید با محتوای صفحه لینک شده مرتبط باشد. لینک به صفحه بیلچه باغبانی از مثال بالا که از کلمه شن‌کش در متن لینک خود استفاده می‌کند بسیار به آن صفحه مرتبط است؛ اما اگر صفحه لینک شده در مورد بلندگو باشد، آن لینک یک بک لینک بی‌کیفیت خواهد بود.
این اتفاق معمولاً روی صفحه‌های مشکوکی که در مورد قمار یا داروهای غیرقانونی هستند، دیده می‌شود.
بک لینک‌هایی که از کلمه‌های کلیدی مناسب در متن لینک خود استفاده می‌کنند، لینک‌های باارزش شما خواهند بود. داشتن چندین لینک در صفحه که چیزی جز متن لینک انباشته با کلمه‌های کلیدی غیر مرتبط ندارد، به‌احتمال‌زیاد بیشتر به شما صدمه خواهد زد.
درج لینک‌های متعدد با چنین مشخصات نامناسبی، غیرطبیعی و به منزله این است که قصد دارید الگوریتم رتبه‌بندی گوگل را اغفال کنید! وب‌سایت شما بهتر است که ترکیبی از متن لینک‌هایی داشته باشد که شامل موارد زیر هستند:
- متن لینک‌هایی با کلمات کلیدی مناسب
- فقط نام برند، وب‌سایت یا شرکت شما
- عبارت‌های عمومی مانند «اینجا کلیک کنید» یا «این صفحه»
وب‌سایت‌هایی که مدت طولانی است به وجود آمده‌اند، به‌طور طبیعی لینک‌هایی با متن لینک متنوع کسب می‌کنند.
هنگامی‌که کیفیت لینک‌های خود را بررسی می‌کنید، مخصوصاً توجه بیشتری به لینک‌هایی داشته باشید که علاوه بر متن لینک، از متن اضافه اطراف لینک هم استفاده می‌کنند. خدمات سئو کلاه‌سیاه و سئوی منفی معمولاً روند لینک سازی خود را خودکار می‌کنند که درنتیجه به تولید صدها و هزاران لینک با متن لینک و محتوای مشابه منجر خواهد شد. برای مثال اسپم کامنت‌های وبلاگ را در نظر بگیرید.
مرتبط بودن، کیفیت دامنه و صفحه لینک شونده
این موضوع را در بخش متن لینک به‌صورت گذرا بررسی کردیم، اما مرتبط بودن صفحه هم در تعیین کیفیت یک لینک بسیار مهم است. لینک‌هایی از صفحه‌های باکیفیت و محتوایی که به صفحه شما مرتبط است، اعتبار بسیار بیشتری به وب‌سایت شما منتقل می‌کند تا لینکی که از یک صفحه نامربوط و بی‌کیفیت باشد.
اینکه چگونه آن صفحه در دامنه قرارگرفته نیز عامل مهمی است که تعیین می‌کند چه میزان اعتبار از بک لینک‌ها به شما منتقل می‌شود. صفحه‌های Orphan (صفحه‌هایی که هیچ لینک داخلی به آنها متصل نشده است) به‌اندازه سایر صفحه‌ها ارزش ندارند؛ زیرا آنها هیچ ارزشی از اعتبار انباشته دامنه به شما منتقل نمی‌کنند.
مقاله مرتبط: صفحه یتیم چیست؟ چگونه صفحات لینک نشده وب‌سایت را بیابیم؟
متأسفانه تعیین اینکه یک صفحه یا دامنه لینک شونده باکیفیت است یا خیر، موضوعی سلیقه‌ای قلمداد می‌شود. ابزارهای زیادی مانند MOZ، Ahrefs، Majestic در بازار وجود دارند که شما می‌توانید برای این منظور از آنها استفاده کنید و حتی می‌توانید خودتان این موضوع ارزیابی را انجام دهید.
برای ارزیابی کیفیت صفحه یا دامنه پرسش‌های زیر را از خود بپرسید:
- آیا موضوع صفحه با موضوع کلی وب‌سایت هماهنگ است؟ البته این پرسش به موضوع وب‌سایت هم بستگی دارد؛ پس منصفانه قضاوت کنی. صفحه‌های نامربوط روی یک وب‌سایت خبری طبیعتاً مشکل محسوب نمی‌شوند، اما یک صفحه در مورد بازی آنلاین روی وبلاگ غذای محلی مشکل مهمی است!
- تبلیغات روی صفحه تا چه اندازه تهاجمی هستند؟ وجود تعدادی تبلیغ روی صفحه خوب است-در هر حال تبلیغاتی‌ها هم باید درآمد داشته باشند- اما این تبلیغات نباید توان بازدیدکننده برای مطالعه یا تماشای محتوا را کاهش دهند. مقاله‌هایی با لینک‌های بازاریابی وابسته زنگ خطر محسوب می‌شوند!
- آیا صاحب سایت درواقع سعی می‌کند تا به کاربران کمک کند؟ محتوای باکیفیت با این هدف تولید می‌شود که ارزشی برای یک بازدیدکننده فراهم کند که رسیدن به این هدف با داشتن محتوای کوچک بیش‌ازاندازه بهینه‌سازی شده یا کپی شده کار بسیار مشکلی است. یک لینک از صفحه‌ای با محتوای بی‌کیفیت یا از وب‌سایتی که با آن‌گونه صفحه‌ها انباشته‌شده است، باکیفیت محسوب نمی‌شود.
- آیا قسمت عمده لینک‌های شما از یک آدرس IP ثابت می‌آیند؟ آدرس IP وجود ندارد که علامت یک لینک بد باشد، اما داشتن لینک‌های زیادی که از دامنه‌های متفاوت با آدرس IP ثابت می‌آیند، زنگ خطر بزرگی است که لینک‌ها از یک شبکه خصوصی وبلاگ می‌آیند و گوگل از این موضوع متنفر است! همچنین باید مراقب IP آدرس‌هایی باشید که از کشورهای تولیدکننده عمده اسپم مانند روسیه، چین و هند هستند؛ مخصوصاً اگر کسب‌وکارتان در آن کشورها حضور ندارد.
- آیا دامنه منحصربه‌فرد است؟ این موضوع تا حدودی به آدرس IP مربوط می‌شود و حداقل قانون هر دو یکی است: اگر لینک‌های بیشتری از همان دامنه دریافت کنید، ارزش بک لینک کمتر می‌شود. البته این موضوع به این معنا نیست که دریافت یک لینک دیگر از دامنه‌ای که قبلاً به شما لینک داده بد یا بی‌ارزش است؛ بلکه مسئله این است که دامنه تازه اعتبار بیشتری به شما منتقل خواهد کرد.
- دامنه لینک شونده تا چه اندازه از وب‌سایت‌های مورد اعتماد گوگل (Google’s trusted seed sites) فاصله دارد؟ گوگل مجموعه‌ای از وب‌سایت‌ها در اختیار دارد که به آنها اعتماد بیشتری دارد و اعتبار دامنه‌های دیگر را بر اساس تعداد لینک‌هایی که باید از وب‌سایت‌های مورد اعتماد دنبال کنند تا به صفحه لینک شونده وارد شوند اندازه‌گیری می‌کند. مثلاً، یک بک لینک از صفحه‌ای که ویکی‌پدیا به آن لینک داده بسیار باارزش‌تر از لینکی است که صفحه آن با ویکی‌پدیا حدوداً ۱۰ تا ۲۰ لینک دورتر است!
مکان لینک
هر لینکی روی یک صفحه بخشی از اعتبار آن صفحه را توزیع می‌کند، اما همه لینک‌های روی یک صفحه ارزش مساوی ارسال نمی‌کنند. اینکه یک لینک در کجای صفحه (location) قرار دارد، روی ارزش آن برای اهداف سئوی شما تأثیر زیادی خواهد گذاشت.
هر صفحه ساده وب ۵ بخش دارد:
- هدر (Header)
- فوتر (Footer)
- ستون سمت راست (right sidebar)
- ستون سمت چپ (left sidebar)
- محتوای اصلی (body content)
هرکدام از آن بخش‌ها می‌توانند شامل لینک‌های خارجی باشند (و اغلب هم هستند) که اعتبار را به صفحه‌های مقصد خود منتقل می‌کنند؛ اما فقط لینک‌هایی که در متن محتوای یک صفحه ظاهر می‌شوند باید برای سئوی شما باارزش محسوب شوند و البته از تغییرات الگوریتم گوگل هم در امان بمانند.
مکان یک لینک در متن محتوا هم عامل تعیین‌کننده بزرگی است که چه مقدار اعتبار منتقل می‌شود. هر چه لینک در قسمت‌های بالاتر صفحه ظاهر شود، برای محتوای صفحه مهم‌تر است و ارزش بیشتری برای خواننده هم دارد؛ بنابراین لینک‌های بالاتر در محتوای صفحه نسبت به لینک‌هایی که در قسمت‌های پایین‌تر مقاله قرار دارند ارزش بیشتری منتقل می‌کنند.
مکان یک لینک نسبت به لینک‌های دیگر بر ارزش آن برای سئوی شما هم تأثیر خواهد داشت.
میزان اعتبار منتقل‌شده توسط یک لینک مساوی مجموع اعتبار یک صفحه تقسیم‌بر مجموع تعداد لینک‌های روی همان صفحه است که شامل همه لینک‌های nofollow هم می‌شود.
بنابراین، یک لینک از صفحه‌ای با تعداد زیادی لینک نسبت به یک لینک از صفحه‌ای که لینک‌های کمتری دارد، طبیعتاً ارزش کمتری منتقل می‌کند. به‌طور نظری یک لینک در پاراگراف اول یک صفحه با لینک‌های زیاد نسبت به یک لینک در انتهای یک صفحه که لینک‌های بسیار کمتری دارد، ارزش کمتری هم منتقل می‌کند.
علاوه بر این، یک صفحه با لینک‌های خارجی زیاد (معمولاً ۲۰۰ یا بیشتر) صفحه‌ای محسوب می‌شود که فقط برای فروش بک لینک به وجود آمده است و صدمه آن بیشتر از کمک آن برای سئو خواهد بود!
درنهایت لینک‌هایی که در کنار لینک متصل شده به صفحه شما هستند هم بر ارزش سئوی آن تأثیر می‌گذارند. تصور کنید که یک صفحه وب به صفحه شما لینک می‌دهد و لینک شما را در فهرستی که شامل Wikipedia، Congress library و CNN است، می‌گذارد! این لینک ارزش بسیار بیشتری نسبت به لینکی که در کنار وب‌سایت‌های کم کیفیت‌تر ظاهر می‌شود خواهد داشت.
ترافیک
در روند ارزیابی سئوی لینک‌ها این مورد را همیشه به‌راحتی فراموش می‌کنید، اما به یاد داشته باشید که بک لینک‌ها هم ترافیک به وب‌سایت شما ارسال می‌کنند.
این موضوع خیلی برای سئو سودی ندارد، اما به عملکرد کلی بازاریابی شما کمک خواهد کرد.
ساخت بک لینک‌های باکیفیت
دو راه برای ساخت بک لینک‌های باکیفیت وجود دارد:
- ارسال پست مهمان راه بسیار خوبی است تا نه‌تنها یک لینک از یک دامنه باکیفیت دریافت کنید؛ بلکه همچنین این مزیت را دارد که امکان کنترل و انتخاب محتوا و متن لینک بک لینک را می‌دهد. فقط باید دقت کنید که در ارسال پست مهمان نباید زیاده‌روی کنید؛ چراکه باعث می‌شود مجموعه لینک‌های شما غیرطبیعی به نظر برسند.
- لینک‌ها را در محتوای مقاله‌های فعلی خود اضافه کنید. یک ایمیل برای صاحب وب‌سایت ارسال کنید و توضیح دهید که چگونه محتوای شما زمینه بهتر، پس‌زمینه مهم‌تر و یا سود بیشتری برای خواننده خواهد داشت.
فارغ از اینکه از چه شیوه‌ای استفاده می‌کنید، کسب بک لینک‌های باکیفیت به تولید محتوای باکیفیت و مفید برای مردم نیاز دارد تا به آن لینک شوند!
گام‌های بعدی و منابع بیشتر
گام بعدی اجرای روندی به نام ممیزی و بازرسی لینک (link audit) است. بازرسی لینک روند گردآوری اطلاعات درباره بک لینک‌های وب‌سایت شما و ارزیابی کیفیت هرکدام از آن‌هاست.
کلام آخر
کیفیت بک لینک به اعتباری که برای شما فراهم می‌کند بستگی دارد و این اعتبار به کیفیت و اعتبار منبع لینک و مرتبط بودن آن به محتوایتان وابسته است و البته اینکه شما چگونه و در کجا از آن بک لینک در وب‌سایت خود استفاده می‌کنید.
