هنگام راه‌اندازی کسب‌وکار ممکن است با اصطلاحات و عبارت‌های متعددی مواجه شوید و این شلوغی گاهی باعث سردرگمی‌تان خواهد شد. در این میان دو مفهوم اساسی وجود دارد که اغلب افراد آنها را با هم اشتباه می‌گیرند. این دو مفهوم بازاریابی (Marketing) و برند سازی (Branding) است. تفاوت میان این دو مفهوم اصلی چیست؟ در این مطلب قصد داریم به‌تفصیل به همین موضوع بپردازیم.
حقیقت امر این است که دو مفهوم بازاریابی و برند سازی اساساً متفاوت هستند و اگر به دنبال کسب موفقیت برای کسب‌وکار خود هستید، باید حتماً تفاوت میان این دو را به خوبی درک کنید و دریابید که چگونه می‌توان از هر کدام آنها به‌طور مؤثر و به منظور بهبود وضعیت خود استفاده کرد.
برند سازی چیست؟ بازاریابی به چه معنی است؟ تفاوت میان این دو مفهوم در چیست و چگونه می‌توانید از هر دو مفهوم در جهت کسب موفقیت در کسب‌وکار خود بهره بگیرید؟
تعریف برند سازی در مقابل بازاریابی
پیش از آنکه به توضیح تفاوت‌ها میان برند سازی و بازاریابی بپردازیم، باید بتوانیم هر کدام را به‌طور دقیق تعریف کنیم.
بازاریابی را به عنوان مجموعه‌ای از ابزارها، روندها و استراتژی‌های موردنیاز برای استفاده به منظور تبلیغ و ترویج محصولات، خدمات و شرکت‌ها تعریف کرده‌اند. به بازاریابی به چشم مجموعه فعالیت‌هایی نگاه کنید که برای برقراری ارتباط با مشتریان و وادار کردنشان به خرید محصولات و خدمات انجام می‌دهید.
از طرف دیگر، برند سازی یکی از راهکارهای بازاریابی برای شکل‌دهی به برند است. برند سازی مبتنی بر تعریف شما از شرکت و کسب‌وکارتان است. این مفهوم درواقع مأموریت، ارزش‌ها و همه مواردی را شامل می‌شود که شما و شرکتتان را از سایرین متمایز می‌سازد. عناصر کلیدی برند شما مانند لوگو، وب‌سایت و دستورالعمل‌های سبک برندتان است که برایتان برند سازی می‌کند. اگر بازاریابی همان مفهومی است که مردم و کاربران را برای اولین بار به سوی شرکتتان جذب می‌کند، برند سازی هم مفهومی است که کاری می‌کند این افراد باز هم به سوی شما بازگردند.
اگر برند شما همان ساندویچ غول برگر باشد، برند سازی را هم می‌توانیم به سس مخصوص تشبیه کنیم و بازاریابی هم ممکن است هر مورد دیگری به منظور تشویق مشتریان به خرید این ساندویچ باشد.
تفاوت‌ها میان بازاریابی و برند سازی
حالا که این دو مفهوم مهم در کسب‌وکار را تعریف کردیم، می‌خواهیم درباره تفاوت‌های آنها صحبت کنیم:
از بازاریابی برای تبلیغ و ترویج محصولات و خدمات استفاده می‌شود؛ اما با برند سازی می‌توان به برند و هویت کسب‌وکار شما شکل و قالب بخشید. شما برای هر دو به استراتژی نیاز دارید و هر کدام‌شان هم اهداف و نتایج متفاوتی دارند.
بازاریابی توجه مشتریان را جلب می‌کند، برند سازی راهکاری برای حفظ توجه آنها به سوی شما است.
بازاریابی فروش را افزایش می‌دهد و برند سازی به شناخت از برند و وفاداری به آن منجر می‌شود.
اول برند سازی و سپس بازاریابی اهمیت دارد.
استراتژی‌های بازاریابی گذرا هستند، اما برند سازی ماندگار است.
برند سازی همان‌قدر که بر مشتریان تأثیرگذار است، بر افراد و کارکنان درون تیم همکارانتان هم تأثیر می‌گذارد.
بازاریابی توجه مشتریان را جلب می‌کند، برند سازی راهکاری برای حفظ توجه آنها به سوی شما است
فرقی نمی‌کند که در کدام صنعت فعالیت می‌کنید؛ در هر صورت تنها یک کشتی در اقیانوس رقابت هستید. اگر می‌خواهید در این اقیانوس موج ایجاد کنید و همچنین توجه مشتریان را به خودتان جلب کنید، باید به بازاریابی توجه بیشتری نشان دهید.
اما به محض آنکه توجه مشتریان را به خود جلب کردید، باید کاری کنید تا این توجه همچنان باقی بماند. حالا برند سازی به میان می‌آید.
مردم تمایل دارند با کسب‌وکارهایی تعامل کنند که قادر هستند همچنین با آنها ارتباط برقرار کنند و البته به آنها اعتماد دارند. بدین ترتیب درحالی‌که بازاریابی کمک می‌کند در اقیانوس رقابت متمایز شوید و مشتریان شما را بشناسند، باید آنها را همچنان متوجه خودتان باقی نگه‌دارید و به مین خاطر باید برندی داشته باشید که مردم بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند.
به‌طور مختصر باید بگوییم به استراتژی مناسب بازاریابی نیاز دارید که برند شما را در این رقابت متمایز نشان دهد. شما همچنین به این خاطر به برند سازی نیاز دارید تا رابطه مناسبی با مشتریان برقرار کنید و بتوانید این ارتباط را در طولانی مدت به شکلی مناسب حفظ کنید.
بازاریابی فروش را افزایش می‌دهد و برند سازی به شناخت از برند و وفاداری به آن منجر می‌شود
اغلب استراتژی‌های بازاریابی (سئو، بازاریابی محتوا و تبلیغات را در نظر بگیرید) برای کسب نتیجه ملموس طراحی‌شده‌اند و در اکثر موارد هم این نتایج مطلوب در باب فروش هستند.
اما رویکرد برند سازی متفاوت است و بازه زمانی طولانی مدتی هم طلب می‌کند. اگر تنها به دنبال افزایش فروش هستید، احتمالاً راهکار برند سازی چندان مناسب نخواهد بود؛ اما اگر تمایل دارید شناخت از برند، بهبود حس خوشایند به برند و همچنین وفاداری مشتریان را ارتقا دهید، برند سازی بهترین گزینه است. همچنین باید بگوییم که درنتیجه هر سه هدف مذکور قادر خواهید بود شاهد افزایش میزان فروش محصولات و خدماتتان هم باشید.
اول برند سازی، بعد بازاریابی
در مبحث کسب‌وکار و راه‌اندازی استارتاپ یا شرکت باید بگوییم که اولویت با برند سازی است و بعدازآن باید به بازاریابی فکر کنید. اگر برندتان را طراحی نکرده باشید که نمی‌توانید آن را بازاریابی و تبلیغ کنید.
پیش از آنکه به اجرای استراتژی بازاریابی بیندیشید، باید روی برند سازی تمرکز کنید. شما به عنوان برند که هستید؟ می‌خواهید چه چیزی را به بازار عرضه کنید؟ ارزش‌های کلیدی شما چیست؟ و از همه مهم‌تر آنکه چگونه می‌توانید این ارزش‌های کلیدی را به مشتریان هدف خود ارتباط دهید؟
تنها زمانی که پاسخ دقیق به این پرسش‌ها را فراهم کردید، منطقی به نظر می‌رسد که به بازاریابی و استراتژی‌های آن فکر کنید. وقتی برند سازی تکمیل شد، به خوبی می‌دانید که هستید، مشتری شما کیست و بهترین روش برای برقراری ارتباط با مشتری هدفتان چیست. حالا می‌توانید استراتژی بازاریابی و تبلیغات مناسب را برای دست یافتن به این اهداف طراحی و تدوین کنید.
استراتژی‌های بازاریابی گذرا هستند، اما برند سازی ماندگار است
تا زمانی که کسب‌وکارتان فعالیت می‌کند و تمایل دارید موفق عمل کند، باید بتوانید آن را به‌طور فعالانه بازاریابی و تبلیغ کنید. از طرفی هم استراتژی‌هایی که از آنها برای بازاریابی کسب‌وکارتان استفاده می‌کنید موقتی هستند؛ هر روش بازاریابی یک نقطه شروع، میانه و پایان مشخص دارد.
این موضوع در برند سازی متفاوت است. مهم نیست که در کسب‌وکارتان در چه مرحله‌ای قرار دارید؛ شما همواره باید مشغول توضیح و شکل‌دهی این پرسش‌ها باشید که چه شرکتی هستید و با شکل‌گیری مناسب برداشت مشتریان از برندتان تلاش کنید ارتباطی مناسب و مؤثر با آنها برقرار سازید. همچنان که شرکت شما متحول می‌شود و توسعه پیدا می‌کند، باید روش‌های برند سازیتان را هم به تناسب آن تغییر و گسترش دهید.
برند سازی همان‌قدر که بر مشتریان تأثیرگذار است، بر افراد و کارکنان درون تیم همکارانتان هم تأثیر می‌گذارد
تیم همکاران شما قرار است مسئول اصلی در توسعه و اجرای استراتژی‌های بازاریابی باشد؛ اما خارج از شغلشان تحت تأثیر بازاریابی شما قرار نمی‌گیرند.
اما این موضوع همچنان در باب برند سازی متفاوت است. برند سازی می‌تواند همان‌قدر که بر مشتریان تأثیرگذار است، روی افراد تیم هم تأثیرگذار باشد. همان‌طور که لازم است مشتریان به برند شما ایمان و اعتماد داشته باشند، کارمندان هم باید بتوانند به برندی که با آن همکاری می‌کنند اعتماد کنند. وقتی برندی می‌سازید که افراد تیم و همکاران از صمیم قلب به آن اعتماد دارند، در کارشان هم شور و شوق بیشتری نشان می‌دهند و متعهدتر عمل می‌کنند. آنها در این صورت می‌توانند سخت‌کوشانه‌تر تلاش کنند و بهترین ایده‌هایشان را ارائه دهند تا کسب‌وکارتان هم بتواند نتایج بهتری حاصل کند.
تدوین و اجرای استراتژی بازاریابی کار و وظیفه تیم شما است؛ اما اگر می‌خواهید شاهد موفقیت‌های بیشتر برای کسب‌وکارتان باشید، باید برندی ایجاد کنید که برای همکاران جالب‌توجه باشد.
از بازاریابی و برند سازی برای بهبود وضعیت کسب‌وکار خود استفاده کنید
حالا که با تفاوت‌های بازاریابی و برند سازی آشنا شدید، ابزارهای لازم را در دست دارید تا بتوانید از هر دو برای بهبود وضعیت کسب‌وکارتان استفاده کنید. پس ابتدا برند سازی کنید و سپس برای بازاریابی و تبلیغات استراتژی‌هایی مناسب را تدوین کرده و به اجرا درآورید.
