فرض کنید که شما یک عبارت خاص را در موتور جستجو وارد کرده‌اید و در نتایج، یکی از لینک‌ها را انتخاب می‌کنید. اما وقتی وارد صفحه می‌شوید، متوجه می‌شوید که محتوای صفحه با آنچه در نتایج جستجو دیده‌اید، متفاوت است. این مشکل ممکن است به دلیل استفاده از تکنیکی به نام کلوکینگ باشد.
در این روش، سایت‌ها به موتور جستجو محتوای خاصی نشان می‌دهند تا رتبه بهتری بگیرند، اما وقتی کاربران وارد سایت می‌شوند، محتوای متفاوتی می‌بینند. این کار می‌تواند تجربه کاربری را خراب کرده و باعث جریمه شدن وب‌سایت توسط موتورهای جستجو شود. در این مقاله، ما تصمیم داریم به صورت کامل به بررسی کلوکینگ (cloaking) چیست بپردازیم و انواع آن را به شما معرفی کنیم، در نتیجه پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این محتوا با ما همراه باشید.
کلوکینگ (cloaking) چیست؟
کلوکینگ (Cloaking) یکی از روش‌های نادرست در سئو است که در آن، محتوایی که به ربات‌های موتور جستجو نمایش داده می‌شود با آنچه کاربران واقعی مشاهده می‌کنند، متفاوت است. یعنی وقتی گوگل یا سایر موتورهای جستجو به صفحه‌ای سر می‌زنند، یک نوع محتوا را می‌بینند که معمولاً برای رتبه گرفتن بهینه‌سازی شده، اما وقتی یک فرد معمولی وارد همان صفحه می‌شود، با متن یا محتوایی کاملاً دیگر روبه‌رو می‌شود.
هدف اصلی این کار، گول زدن موتور جستجو برای کسب رتبه بهتر است. در‌واقع رتبه گرفتن هیچ ربطی به محتوای واقعی صفحه ندارد، زیرا آن محتوا اصلا ارزش آن جایگاه را ندارد.
این روش نوعی فریب محسوب می‌شود و در دسته تکنیک‌های سئو کلاه سیاه قرار می‌گیرد. گوگل و دیگر موتورهای جستجو، استفاده از کلوکینگ را برخلاف قوانین خود می‌دانند و در صورت شناسایی، سایت خاطی را جریمه کرده یا حتی آن را از نتایج جستجو حذف می‌کنند. به همین دلیل، استفاده از کلوکینگ نه‌تنها باعث رشد واقعی سایت نمی‌شود، بلکه ممکن است باعث نابودی تمام زحمات شما در حوزه سئو شود.
چرا گوگل، کلوکینگ را مخرب می‌داند؟
گوگل، کلوکینگ را به این دلیل یک روش مخرب می‌داند که باعث فریب کاربران و خراب شدن تجربه جستجوی آن‌ها می‌شود. وقتی کسی یک کلمه یا موضوع خاص را در گوگل جستجو می‌کند، انتظار دارد محتوایی مرتبط و مفید دریافت کند؛ اما در روش کلوکینگ، چیزی که به ربات‌های گوگل نشان داده می‌شود با آنچه کاربر واقعی می‌بیند، متفاوت است. این کار باعث می‌شود فردی که به دنبال اطلاعات درست و مشخصی است، به صفحه‌ای هدایت شود که اصلاً ارتباطی با جستجوی او ندارد یا حتی می‌تواند حاوی محتوای نامناسب باشد.
در گذشته، بسیاری از سایت‌ها با استفاده از این ترفند، کاربران را به سمت محتوای نادرست هدایت می‌کردند که همین موضوع باعث نارضایتی شدید مردم و بی‌اعتمادی به نتایج گوگل شد. به همین دلیل، گوگل تصمیم گرفت با کلوکینگ برخورد جدی کند و آن را خلاف قوانین خود اعلام کرد. از آن زمان تاکنون، الگوریتم‌های گوگل پیشرفته‌تر شده‌اند تا چنین تقلب‌هایی را شناسایی و جلوی آن‌ها را بگیرند، زیرا هدف اصلی گوگل همیشه ارائه اطلاعات دقیق، واقعی و قابل اعتماد به کاربران بوده است.
انواع کلوکینگ کدامند؟
کلوکینگ انواع مختلفی دارد که آشنایی با آن‌ها می‌تواند به شما کمک کند تا ساده‌تر این تکنیک را شناسایی کنید. از مخفی کاری عامل کاربر گرفته تا پنهان‌سازی بر اساس آدرس آی‌پی، مخفی‌کاری مبتنی بر جاوا اسکریپت و غیره، هر یک می‌تواند توسط یک سئو کار اجرا شود.
مخفی کاری عامل کاربر (User-Agent Cloaking)
برخی وب‌سایت‌ها، هنگام شناسایی عامل کاربر یا همان User-Agent، تصمیم می‌گیرند نسخه‌ای از صفحه را به خزنده‌های گوگل نشان دهند که با نسخه کاربران واقعی متفاوت است. مرورگرها و خزنده‌ها، هر دو هنگام ارسال درخواست به سرور، اطلاعاتی درباره خود ارائه می‌دهند.
این اطلاعات، در بخش‌هایی مانند user-agent ثبت می‌شود و به سرور اجازه می‌دهد تا منبع درخواست را تشخیص دهد. اگر مشخص شود که درخواست از سوی ربات ارسال شده، محتوای متفاوتی ارسال می‌شود. این نوع تغییر محتوا، به‌عنوان یکی از روش‌های مرسوم کلوکینگ شناخته می‌شود.
پنهان سازی بر اساس آدرس آی پی (IP-Based Cloaking)
در بعضی از شرایط، سایت‌ها آدرس آی‌پی بازدیدکننده را بررسی کرده و بر اساس آن تصمیم می‌گیرند چه نوع محتوایی را نمایش دهند. این روش که به کلوکینگ مبتنی بر آی‌پی معروف است، با مقایسه آی‌پی کاربر با فهرستی از آی‌پی‌های موتورهای جست‌وجو عمل می‌کند.
اگر تطابقی پیدا شود، محتوایی بهینه و به‌ظاهر مفید به موتور جست‌وجو ارائه می‌شود؛ اما اگر کاربر از میان مردم عادی باشد، صفحه‌ای متفاوت با هدف تبلیغات یا فروش نمایش داده می‌شود. این شیوه معمولاً با تنظیمات خاصی در فایل‌هایی مانند .htaccess صورت می‌گیرد. روش مذکور، برخلاف ظاهر ساده‌اش، پیچیدگی فنی زیادی دارد.
مخفی کاری مبتنی بر جاوا اسکریپت (JavaScript Cloaking)
مواردی مشاهده شده که، تفاوت در نسخه ارائه‌شده به کاربر، بر مبنای فعال یا غیرفعال بودن جاوا اسکریپت در مرورگر او تعیین می‌شود. به عبارت ساده‌تر، اگر جاوا اسکریپت در مرورگر فعال باشد، محتوا یا طراحی خاصی نمایش داده می‌شود و در غیر‌این‌صورت، نسخه دیگری از همان صفحه در دسترس قرار خواهد گرفت.
این شیوه نه‌تنها می‌تواند رفتار خزنده‌ها را دچار سردرگمی کند، بلکه در بعضی موارد، به‌طور کامل ساختار صفحه را برای آن‌ها پنهان می‌سازد. در‌واقع، موتورهای جست‌وجو که در برخی موارد نمی‌توانند اسکریپت‌ها را به‌خوبی پردازش کنند، نسخه‌ای متفاوت از آنچه کاربر واقعی مشاهده می‌کند، تحلیل می‌نمایند. این تفاوت، گاهی به بهبود رتبه صفحات کمک می‌کند و گاهی نیز سبب جریمه شدن وب‌سایت می‌شود.
پنهان سازی بر اساس HTTP_REFERER
در بستر اینترنت، هر زمان که کاربر روی پیوندی کلیک کند و به وب‌سایت دیگری منتقل شود، آدرس مبدا در قسمت سرآیند HTTP_REFERER ذخیره می‌شود. این بخش از درخواست، امکان آن را فراهم می‌کند که منبع ترافیک بازدید بررسی شده و بر اساس آن، تصمیم‌گیری شود که چه نسخه‌ای از سایت نمایش یابد.
با استفاده از این تکنیک، برخی وب‌سایت‌ها تنها زمانی محتوا را برای خزنده‌ها ارائه می‌دهند که منبع بازدید، موتور جست‌وجو باشد. در دیگر مواقع، کاربران به صفحات تبلیغاتی یا فروشگاهی منتقل می‌شوند. این نوع کلوکینگ، در ظاهر ساده به نظر می‌رسد اما می‌تواند پیامدهای جدی برای رتبه‌بندی وب‌سایت به دنبال داشته باشد.
پنهان سازی با بررسی Accept-Language در HTTP
آخرین روش، وابسته به زبان مورد پذیرش مرورگر کاربران است. در هنگام ارسال درخواست به یک سایت، مرورگرها مشخص می‌کنند که کدام زبان‌ها را پشتیبانی می‌کنند. این اطلاعات در قسمت Accept-Language از HTTP ثبت می‌شود. وب‌سایت‌هایی که از این روش استفاده می‌کنند، ابتدا زبان مورد استفاده مرورگر را تحلیل کرده و اگر مشخص شود که درخواست از سوی خزنده موتور جست‌وجو است، نسخه‌ای خاص و بهینه‌شده را ارائه می‌دهند.
در غیر‌این‌صورت، ممکن است محتوای متفاوتی به کاربر نشان داده شود. این شیوه، اگرچه در ظاهر بی‌ضرر به نظر می‌رسد، اما همچنان در دسته کلوکینگ قرار دارد و خلاف قوانین موتورهای جست‌وجو تلقی می‌شود.
روش های تشخیص کلاکینگ
در فضای آنلاین، شناسایی کلاکینگ همیشه آسان نیست. کسانی که از این روش استفاده می‌کنند، تلاش می‌کنند با مخفی‌سازی نشانه‌ها، تشخیص آن را سخت‌تر کنند. یکی از راه‌هایی که برای این هدف استفاده می‌شود، جلوگیری از ذخیره‌سازی نسخه صفحه در حافظه گوگل است.
در این حالت، خزنده‌های موتور جستجو نمی‌توانند محتوای واقعی را ثبت کنند و در نتیجه، بررسی نسخه مخصوص ربات‌ها غیرممکن می‌شود. با این وجود، روش‌هایی وجود دارد که اگر با دقت اجرا شوند، می‌توانند احتمال استفاده از کلاکینگ را نشان دهند.
بررسی تطابق نتیجه گوگل با محتوای واقعی صفحه
گاهی اوقات می‌توان با یک مقایسه ساده بین متن نمایش داده‌شده در نتایج گوگل و محتوای اصلی صفحه، به وجود مشکل پی برد. گوگل در هنگام نمایش یک نتیجه، بخشی از متن همان صفحه را در قالب توضیح یا همان اسنیپت ارائه می‌دهد.
اگر پس از کلیک بر روی آن لینک، وارد صفحه شوید و نتوانید آن بخش از متن را پیدا کنید، ممکن است نشانه‌ای از تفاوت بین آنچه ربات دیده و آنچه شما مشاهده می‌کنید، وجود داشته باشد. در این شرایط، باید محتوا را به‌دقت بررسی کرد. اگر جمله‌ای که در اسنیپت آمده است، به‌طور کامل در متن دیده نشود، احتمال کلاکینگ بالا می‌رود. این نشانه می‌تواند گواهی باشد بر این‌که سایت تلاش کرده است محتوای متفاوتی را به ربات‌های جستجوگر نمایش دهد.
تطبیق کدهای HTML در سرچ کنسول و صفحه مرورگر
یکی دیگر از راه‌های بررسی وجود کلاکینگ، مقایسه کدهای HTML صفحه در سرچ کنسول با کدهای همان صفحه در مرورگر است. وقتی صفحه‌ای را با گزینه View Page Source مشاهده می‌کنید، در‌واقع در حال دیدن همان چیزی هستید که به مرورگر کاربر ارسال شده است. اما در سرچ کنسول، نسخه‌ای از همان صفحه وجود دارد که گوگل در هنگام خزش آن را دریافت کرده است.
اگر در میان این دو نسخه تفاوت‌های مهمی در محتوا، لینک‌ها یا ساختار صفحه دیده شود، این اختلاف می‌تواند نشانه روشنی از استفاده از کلاکینگ باشد. بررسی دقیق این تفاوت‌ها به‌خصوص در بخش‌های متنی، کمک می‌کند بفهمیم که آیا محتوای ارائه‌شده به کاربر با محتوای ارسال‌شده به خزنده‌های گوگل همسان بوده است یا خیر، این مقایسه یکی از دقیق‌ترین ابزارها برای تشخیص اختلاف در نمایش محتوای واقعی و محتوای پنهان به شمار می‌رود.
هدف استفاده از کلوکینگ در سئو
کلوکینگ به سایت‌ها کمک می‌کند تا به طور موقت رتبه خود را در نتایج جستجو ارتقا دهند، ولی داستان به همین‌جا ختم نمی‌شود زیرا اهداف دیگری هم وجود دارد که باعث می‌شود یک سئو مستر دست به اجرای این تکنیک بزند.
فریب موتورهای جستجو برای ارتقاء رتبه سایت
یکی از دلایل اصلی استفاده از کلوکینگ، فریب موتورهای جستجو به منظور بهبود رتبه سایت‌ها است. در این تکنیک، سایت‌ها محتوای بهینه‌شده‌ای را برای ربات‌های جستجو ارسال می‌کنند تا رتبه بهتری در نتایج جستجو کسب کنند. در مقابل، برای کاربران محتوای متفاوتی نمایش داده می‌شود که به طور معمول برای آن‌ها بهینه‌سازی نشده است.
پنهان کردن محتوای بی کیفیت با استفاده از کلوکینگ
یکی از دیگر کاربردهای کلوکینگ، پنهان کردن محتوای ضعیف و بی‌کیفیت است. سایت‌هایی که از این روش استفاده می‌کنند، محتوای نادرست و ضعیف را به کاربران نمایش می‌دهند و محتوای بهینه و باکیفیت را برای ربات‌های جستجو ارسال می‌کنند. هدف از این کار جذب ترافیک بیشتر از موتورهای جستجو و نمایش محتوای بهینه شده به ربات‌ها است.
دور زدن قوانین سختگیرانه موتورهای جستجو
موتورهای جستجو قوانین خاصی را برای رتبه‌بندی سایت‌ها در نظر گرفته‌اند. برخی از سایت‌ها برای فرار از این قوانین و جلوگیری از شناسایی محتوای غیرمجاز یا نقض‌کننده، از کلوکینگ استفاده می‌کنند. به طور مثال، برای مخفی کردن محتوای غیرقانونی یا محتوای خطرناک، ممکن است سایت‌ها از روش‌هایی مانند پنهان کردن لینک‌ها، تصاویر یا فایل‌ها استفاده کنند.
کلوکینگ برای تبلیغات و درآمدزایی
برخی از سایت‌ها از کلوکینگ برای بهینه‌سازی تبلیغات و افزایش درآمد بهره می‌برند. در این روش، سایت‌ها محتوای تبلیغاتی یا پیشنهادات تجاری را به کاربران نشان می‌دهند، در حالی که محتوای مرتبط‌تر و بهینه‌شده‌ای را برای ربات‌های جستجو نمایش می‌دهند.
جمع بندی
کلوکینگ یکی از تکنیک‌های سئو کلاه سیاه است که با فریب دادن موتورهای جستجو به نمایش محتوای متفاوت برای ربات‌ها و کاربران واقعی، سعی در ارتقای رتبه سایت دارد. این روش نه تنها باعث تضعیف تجربه جستجو برای کاربران می‌شود، بلکه می‌تواند موجب جریمه یا حذف سایت‌ها از نتایج جستجو توسط موتورهای جستجو مانند گوگل گردد.
استفاده از کلوکینگ به‌طور کلی نه تنها به رشد پایدار و واقعی سایت کمک نمی‌کند، بلکه خطرات زیادی مانند آسیب به شهرت وب‌سایت و از دست دادن ترافیک طبیعی را به همراه دارد. موتورهای جستجو با بهبود الگوریتم‌های خود، این نوع تخلف‌ها را شناسایی و مقابله می‌کنند، به همین دلیل توصیه می‌شود که از روش‌های صحیح و معتبر سئو برای بهینه‌سازی سایت‌ها استفاده گردد.
سوالات متداول
- آیا Dynamic Rendering کلاکینگ محسوب می‌شود؟
خیر، Dynamic Rendering به معنای نمایش محتوای مختلف به کاربران بر‌اساس دستگاه یا مرورگر است و این کار برای فریب موتور جستجو نیست. این روش قانونی می‌باشد و به بهبود تجربه کاربری کمک می‌کند. - مجازات گوگل برای کلاکینگ چیست؟
اگر گوگل متوجه شود که یک سایت از کلاکینگ استفاده می‌کند، ممکن است سایت را جریمه کند یا حتی آن را از نتایج جستجو حذف نماید. - آیا کلاکینگ کلاه سفید وجود دارد؟
خیر، بر اساس اعلام رئیس سابق بخش وب اسپم تیم گوگل (مت کاتس) هیچ‌گاه چیزی به نام کلاکینگ کلاه سفید در دستورالعمل‌های گوگل وجود نداشته است.
